Jeszcze kilka tygodni temu premier Mateusz Morawiecki, ogłaszając tarczę antyinflacyjną, informował, że Komisja Europejska nie zgodziła się na zerowy VAT na żywność. Chwilę później unijny urzędnik w rozmowie z portalem 300gospodarka poinformował, że Polska wcale nie wystąpiła w ostatnim czasie z wnioskiem o to.
Rządzący natychmiast zmienili zatem narrację i zaczęli powoływać się na “poprzednie odmowy KE”. Chodziło tu o zapytania dotyczące m.in. obniżek VAT na książki, a także transport kolejowy, a więc kompletnie oderwane od produktów spożywczych.
Zerowy VAT na żywność jednak możliwy
Podczas wtorkowego posiedzenia unijnej Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) ministrowie finansów obecni na zgromadzeniu porozumieli się w kwestii tekstu noweli dyrektywy VAT. Jak informuje szef polskiego resortu finansów Tadeusz Kościński, Polska nie czekając na przyjęcie dyrektywy, stara się o zgodę Komisji Europejskiej na wprowadzenie zerowego VAT na żywność na okres 6 miesięcy.
Do kwestii zerowego VAT na żywność odniósł się także wicepremier i minister rolnictwa Henryk Kowalski, który w radiu RMF FM uznał, że Polska ma realne szanse na zwolnienie żywności z podatku VAT. – Myślę, że mamy szansę, dlatego, że ceny żywności drożeją w całej Unii Europejskiej, wobec tego powinna [przyjść – red.] refleksja w KE, aby jednak pozwolić na obniżenie – mówił Kowalczyk.
Wicepremier przyznał przy tym, że podatek VAT jest “podatkiem zharmonizowanym w EU”, więc Polska musi uzgadniać z Komisją Europejską ewentualne obniżki.
Zerowy VAT na żywność. Jakie produkty są brane pod uwagę?
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Ministerstwo Finansów, wśród wskazanych w komunikacie produktów, które miałyby zostać objęte zerowym VAT, znalazły się m.in: mięso i ryby oraz przetwory z nich, produkty mleczarskie, warzywa i owoce i przetwory z nich, zboża, produkty przemysłu młynarskiego, przetwory ze zbóż i wyroby piekarnicze, tłuszcze i oleje, niektóre napoje (np. zawierające co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego, napoje mleczne i tzw. mleka roślinne).
Czytaj także: Stopy procentowe. Analitycy szacują, że w 2022 wzrosną do 3 proc.
W tym samym piśmie MF przypominał jednocześnie, że za każdym razem, gdy Polska wnosiła o objęcie niższym podatkiem pewnych produktów (książki) czy usług (transport kolejowy), to KE nie wyrażała na to zgody. Resort wskazał jednocześnie, że Polska zmuszona była kilka lat temu wyrokiem TSUE do podwyżki VAT m.in. na ubrania i buty dziecięce.
Zerowy VAT na żywność. Kiedy będzie możliwy?
Wtorkowe porozumienie ministrów finansów podczas ECOFIN dotyczące dyrektywy unijnej ds. VAT, jest zatem pierwszym korkiem do tego, aby Polska mogła czasowo wprowadzić zerowy VAT na żywność. To, że ministrom udało się osiągnąć porozumienie, nie oznacza jednak, że możemy mieć pewność przychylności Komisji Europejskiej. Kolejne informacje w tej sprawie pojawią się zapewne nie wcześniej niż pod koniec grudnia.
Czytaj także: Tarcza antyinflacyjna. Polacy nie wierzą, że będzie miała wpływ na spadki cen
Jeśli zerowy VAT na żywność udałoby się w Polsce wprowadzić, byłby to kolejny instrument pozwalający na wyhamowanie rosnącej inflacji. A ta – co pokazują najnowsze dane – wcale nie zwalnia. Listopadowy odczyt Głównego Urzędu Statystycznego wskazał na 7,7 proc. wzrost cen w ujęciu rocznym. W grudniu – z uwagi na okres świąteczny – ekonomiści oczekują inflacji przekraczającej nawet 8 proc, co nie byłoby i tak wielkim zaskoczeniem.
